School

De geschiedenis van de lagere school in Balgoy

3 reacties

Mijn kleinzoon mocht een spreekbeurt geven op school. Hij koos als onderwerp de geschiedenis van Balgoy. De reden? Hij was met name erg nieuwsgierig naar de geschiedenis van de school en of die altijd op dezelfde plek gestaan had. Dat wilde hij graag uitzoeken en er dan over vertellen.

Uit de powerpoint-presentatie van mijn kleinkind: Tweehonderd jaar geleden stond de school in de Houtsestraat. Op de plek van de cirkel (Detail minuutplan gemeente Balgoy 1820 Sectie A blad 2). En misschien kennen jullie dit huis wel, maar er is natuurlijk wel een ander huis opgekomen. De school is al lang geleden afgebroken (Bron: Thomas Bouwman)

In de 19e eeuw stond de lagere school dus in de Houtsestraat (toen “de Steeg”). Thomas, mijn kleinzoon, was verrast dat er tenminste vier schoolgebouwen hebben gestaan in Balgoy en ik was verrast dat hij zelf opmerkte dat de scholen steeds opschoven en ook het hele dorp in de loop van de tijd opgeschoven was. Hij ging nog uitzoeken waarom dat gebeurd is. En ook ik besloot nog even verder te zoeken naar de geschiedenis van de lagere school in Balgoy. Vandaag de resultaten tot nu toe.

In het bevolkingsregister van Balgoy 1860 – 1890 op blad 25 staat dat Willem Frederik Kaft, geboren 20 februari 1800 in Nijmegen, de schoolonderwijzer was. Hij overleed 4 mei 1862 en werd op 1 oktober van dat jaar opgevolgd door Hendrikus Janssen. Een kadastrale veldwerkkaart uit 1868 (zie hieronder) laat een aantal veranderingen zien niet lang daarna. Bovenaan staat “nieuw gebouw op 522 en 523…..”. Dit is een aanwijzing dat het schoolhuis is of wordt afgebroken, of in ieder geval een andere bestemming heeft gekregen. Tegelijkertijd zie je op de schets onderaan de pagina in de bocht van de Molenweg voor het eerst een gebouw getekend.

Kadastrale veldwerkkaart uit 1868

Twee krantenberichten bevestigen de verplaatsing van de school. In een bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 7 oktober 1865 wordt de “oude” school verkocht en enkele maanden eerder op 31 januari is de aanbesteding van de “nieuwe” school.

Bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 7 oktober 1865 waarin de openbare verkoop van een huis, school, en erf met tuin en boomgaard wordt aangekondigd.
Bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 21 januari 1865 waarin de aanbesteding wordt aangekondigd van een nieuw te bouwen schoollokaal en onderwijzerswoning.

De eerste steen voor de bouw van de nieuwe school in de bocht van de Molenweg werd gelegd op donderdagmiddag 27 april 1865 door de burgemeester van Balgoy en Keent, de hr. J. de Bruin, aldus de Graafsche Courant van 29 april 1865.

Bericht in Graafsche Courant over eerste steen legging nieuwe school

Het karakteristieke gebouw dat wij kennen als patronaat en verenigingsgebouw (duidelijk aangegeven op de voorgevel) werd in eerste instantie dus gebouwd als school. Het werd later gemeentehuis (1883) en nog pas later in 1928 of 1929 verenigingsgebouw (patronaat).

Deze foto dateert van januari 1926. Na de verbouwing in 1929 werd er “R.K. Verenigingsgebouw” ingemetseld (zie insert).
Gemeentehuis, onderwijzerswoning en school in Balgoy ca. 1910.

Op bovenstaande foto is links in het hekwerk het toegangspoortje naar het gemeentehuis, waarvan de ingang zich onder de vlaggenstok bevond. De secretarie had een beneden- en een bovenverdieping. Via de andere deur kwam men in de ambtswoning van het hoofd der school. In het rechter deel van het gebouw was de school gehuisvest met twee achter elkaar gelegen klaslokalen. Toen nog een openbare school. Op de foto verder vlnr: bovenmeester Theodorus Verhoeven, Aleida Verhoeven-Pallada met jongste dochter Riek, op de bank hun kinderen The, Jan en Ida en op het hek Wim. Theodorus Verhoeven werd onderwijzer en hoofd van de school in 1891 (hij was toen 24 jaar oud).

In de raadsvergadering van de gemeente Balgoy op 29 augustus 1913 werden een aantal besluiten genomen met betrekking tot nieuwbouw van de school. De grond voor de nieuwe school, die een stuk verderop in de Hoeve lag, zou worden gekocht van de heer Mathijs van der Aa voor de som van 2000 gulden. Dit is te lezen in het verslag van de vergadering dat op 2 september in de Gelderlander verscheen, samen met nog andere besluiten over verbouwing van het gemeentehuis en een veldwachterswoning en verder staat geschreven dat het besluit om een nieuwe school te bouwen werd genomen in een besloten vergadering.

Bericht uit de Gelderlander van dinsdag 2 september 1913

In 1918 (dj 1919) kreeg de “oude” school een andere bestemming. In het kadaster van de gemeente Balgoy is vastgelegd dat in dienstjaar 1917 Mathijs van der Aa uit Keenth (Balgoy) bouwland verkoopt aan de gemeente Balgoy (overgebracht naar artikel 14 volgnummer 73 en 74 van de gemeente Balgoy). In dienstjaar 1920 wordt begonnen met de bouw (Stichting enz.) van de school in de Hoeve.

Deel leggerartikel 14 volgnummer 11-58 (volgnummer 44 en 45). De school krijgt een andere bestemming in dienstjaar 1919!
Deel leggerartikel 14 volgnummer 59-75 (volgnummer 73 en 74)
Leggerartikel 14 volgnummer 76-79.

Waarom werd er een nieuwe school gebouwd, waarom zover buiten het dorp en waarom duurde het tot 1919 voordat begonnen werd met de bouw? Het feit dat de besluitvorming plaats vond in een besloten raadsvergadering is opvallend en daarmee lijkt het in eerste instantie lastig zoeken naar meer informatie. Maar de “schoolkwestie” wordt regionaal en zelfs landelijk nieuws. Het Algemeen Handelsblad van 10 september legt uit wat er zich afspeelde tijdens de raadsvergadering waarin het besluit genomen werd om een nieuwe openbare lagere school te bouwen. De bestaande openbare lagere school met onderwijzerswoning in het dorpscentrum werd afgekeurd (zie ingezonden brief) en moest worden vergroot en aangepast. Eventueel kon zelfs op dezelfde plaats een nieuwe school worden gebouwd. In de besloten vergadering werd deze optie blijkbaar verworpen en werd er gekozen voor een nieuwe locatie, buiten het dorp. Reden voor deze keuze zou kunnen zijn om het voor de Keentse leerlingen gemakkelijker te maken, maar de schrijver van de ingezonden brief geeft een andere verklaring. Hij suggereert dat de burgemeester uit rancune handelde, na verlies bij gemeenteraadsverkiezingen. Het duurde nog tot 1919 voordat het betreffende perceel bouwrijp was. In 1924 toen Balgoy opging in de gemeente Overasselt, zal ook de school gemeente Overasselt geworden zijn.

Bericht uit het Algemeen Handelsblad van 10 september 1913: lokaal bestuur haalt landelijke pers.
Ingezonden brief in het Nieuws van den Dag van 14 juli 1914
Lagere school aan de Hoeve

In 1927 werd de openbare school een bijzondere (Rooms Katholieke) school (REGISTRUM MEMORIAL parochie Balgoy) en werd het Rooms Katholieke Kerkbestuur van de H. Johannes de Doper parochie eigenaar. In het dienstjaar 1935 is dit ook kadastraal vastgelegd.

Leggerartikel 1223 kadaster Balgoy

Op 16-2-1932 werd Theodorus Verhoeven 65 jaar en ging hij met pensioen. Zijn zoon Jan Verhoeven werd het nieuwe hoofd van de school.

Interieur van een klas uit de school aan de Hoeve. Op de foto vlnr.: Dientje (?) Josten, Sis Kocken, onderwijzer Jan Verhoeven, ?, Tonia Kocken, Gon Stevens, Betsie van Eldonk, Hanneke de Valk, Klazien (?) Holleman, ? Dinnissen en Pipie Dinnissen.
Schoolfoto 2e klas bij de oude school aan de Hoeveweg – juli 1958 – juffrouw Riet Gerrits – Bernard van Haren, Geert Berben, Theo Hoefnagel, Martien Willems, Jannie vd Boogaard, Tonnie vd Hulsbeek, Gerard Hoefnagel, Nol Rossen, Mientje Megens, Marja vd Boogaard, Jacomien vd Boogaard, Harrie van Aar, Nieco Oliemeulen. Staande tegen de muur: juffrouw Gerrits, Peter Berben, Janny van Aar, Elly vd Berg, Annie van Haren, Jan de Valk, Koos Driessen, Tonny van Haren, Peter de Valk, Nelly Hammen.

In 1964 werd de school gesloten (de gemeente Overasselt werd weer eigenaar) en in 1966 gesloopt. Het perceel werd in 1970 verkocht aan Andreas Reinierus van Kempen, Hoeveweg 40 te Balgoy. Op 3 maart 1964 werd de nieuwe school aan de Boomsestraat in gebruik genomen en werd Chris Bouchoms het nieuwe hoofd van de school.

De nieuwe R.K. Roncalli basisschool aan de Boomsestraat in 1964

Overzicht belangrijke jaartallen:

  • 1865 Aanbesteding en eerste steenlegging nieuwe school Molenweg en verkoop oude school Houtsestraat.
  • 1913 Besluit in gemeenteraad Balgoy om een nieuwe school te bouwen in de Hoeve (verslag gemeenteraadsvergadering Balgoy in Algemeen Handelsblad en de Tijd.
  • 1914 Ingezonden brief in “Het Nieuws van de Dag” die verklaard waarom de school in de Hoeve wordt gebouwd.
  • 1919 Bouw school gereed (Kadastrale hulpkaart en veldwerk dienstjaar 1920, art. 773-775).
  • 1927 Nieuwe school in de Hoeve niet langer openbare school, maar bijzondere (Rooms Katholieke) school ((REGISTRUM MEMORIAL parochie Balgoy, in: 75 jaar Kerkkroniek Balgoy (Wim Verhoeven, 1989)).
  • 1934 Openbare school wordt Bijzondere Roomsch Katholieke school (Kadastrale legger dienstjaar 1935, art. 1223).
  • 1964 De school aan de Hoeveweg sluit en de R.K. Basisschool Roncalli aan de Boomsestraat wordt in gebruik genomen.
  • 1966 Sloop schoolgebouw (Kadastrale legger dienstjaar 1967, art. 1191).
De Roncallischool eind zeventiger jaren van de vorige eeuw. Fragment uit “Balgoyse minsen” van Cor vd Berg bgv 60 jaar harmonie Kunst en Vriendschap.

Wim Verhoeven vertelt meer dan acht jaar na zijn overlijden nog een verhaal

2 reacties
Foto gemaakt in het dorpshuis na afloop van een bijeenkomst van de Heemkundewerkgroep  
Pagus Balgoye. Vlnr. Theo Verheijen, Wim Verhoeven en Ries van Haren, drie markante Balgoyse mensen (maart 2001, © Piet van Erp)

In 2012 overleed Wim Verhoeven. Met het overlijden van Wim verloor Balgoy een markant persoon; iemand die met zijn boeken het dorp aan de Maas op de kaart zette in de regio, is te lezen in het In Memoriam dat de Gelderlander publiceert op 27 maart 2012. Wim Verhoeven was inderdaad een markante Balgoyse mens, een mens die het dorp en zijn inwoners een gezicht heeft gegeven. Hij kon fanatiek verhalen schrijven, met veel leuke wetenswaardigheden en anekdotes. Ik schreef er al eerder over in 2013, omdat de toen nieuwe inwoners van Balgoy, Marcel en Saskia Mattheijer, die op de Hoeve in het huis van Wim Verhoeven waren komen wonen na diens overlijden, op de zolder tussen achtergebleven spullen een speciaal vaandel vonden. Marcel en Saskia wonen nog steeds in hetzelfde huis op de Hoeve en gisteren postte Marcel een heel bijzonder bericht op Facebook.

Rare punt aan het voeteneind van het bad © Marcel Mattheijer

Hij schrijft: Dat Wim Verhoeven een bijzondere man was wist iedereen natuurlijk in het dorp Balgoy, we hebben al veel ‘schatten’ in het huis gevonden, maar wat me vandaag is overkomen MOET ik met jullie delen.
We zijn al jaren het huis aan het verbouwen en sinds enkele dagen bezig met de badkamer. Hier stond aan het voeteneind van het bad altijd een rare punt waarvan we het nut niet wisten. Tot vandaag..

Pullove per il 111/ OELLA
een aluminium koker waar een fles whiskey of iets dergelijks in bewaard wordt © Marcel Mattheijer

Bij het wegnemen van het bad viel mij een koker op, je kent het wel zo een aluminium koker waar een fles whiskey of iets dergelijks in bewaard wordt. Deze hebben wij geopend en wat we vonden was een tijdcapsule, bewust neergelegd door dhr. WTJ Verhoeven geb. 18-02-1929! In deze capsule een oud paspoort van dhr. Verhoeven, een 5 gulden stuk, rijksdaalder, gulden, kwartje, dubbeltje en een 5 cent stuk. Maar het mooiste, een brief met ‘De Vinder Gegroet!’ met daarin het levensverhaal van ons huis!
Mooi verhaal toch Piet van Erp? Naast de vaandel van een paar jaar terug is dit onze mooiste vondst. De brieven zet ik niet op facebook i.v.m. de vele namen die erin staan.

Paspoort van Wim Verhoeven © Marcel Mattheijer

Na lezen van de brieven, die de geschiedenis van het huis aan de Hoeveweg en zijn bewoners vertelt, besloot ik om de familie Verhoeven te vragen of zij bezwaar zou hebben tegen plaatsen van de brief “De vinder gegroet!”. Met hun instemming volgt hier de inhoud van de brief:

De vinder gegroet!
Dit huis. Is gebouwd in 1914, in eigendom van het school-kerkbestuur als ambtswoning voor het toenmalige hoofd der school Theodorus Verhoeven. Hij bewoonde dit huis met zijn vrouw Aleida Pallada en hun kinderen: Miets, Wim, Theo, Jan, An, Ida en Riek.

Familie Verhoeven, Balgoy ca. 1905. vlnr: zoon Theodorus, vader Theodorus, zoon Wim, moeder Alleida Pallada, dochter Ida, Maria (Miets) en op de stoof zoon Jan. © Wim Verhoeven 

Na zijn pensioen ging Theodorus met zijn gezin in Nijmegen wonen. Als hoofd der school werd hij opgevolgd door zijn zoon Jan, die intussen gehuwd was met Johanna Bodenstaff uit Wijchen. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren, Wim, Theo, Jan en Lia.

vlnr.: Lia, Jan Verhoeven, Theo, Johanna Verhoeven – Bodenstaff, Jan, Wim © Wim Verhoeven 

Na de plotselinge dood van Jan L. Verhoeven in 1965 bleef zijn vrouw nog enkele jaren alleen hier wonen; de kinderen waren allen getrouwd en woonden elders.
De ambtswoning was een blok aan het been van het kerk-schoolbestuur geworden vooral door gebrek aan financiële middelen. Onderhoud was nauwelijks gepleegd alhoewel de woning hard toe was aan een flinke renovatie. De eigenaar wilde liever verkopen en de familie Verhoeven had de eerste keuze. Ik heb toen de in slechte staat zijnde woning in 1967 gekocht voor fl. 27.500,-.
Moeder wilde hier niet alleen blijven wonen en verhuisde in 1967 naar ’s Hertogenbosch waar ook haar dochter Lia woonde. Het huis stond dus leeg en zou door mij verbouwd worden.
Door problemen met de bouwtekening heeft het geduurd tot 1969 voor het huis voor fl. 110.000,- opgeknapt was. De gebroken “Franse kap” is o.a. vervangen door een normaal zadeldak waardoor de inhoud aanzienlijk groter werd; er is centrale verwarming gekomen en de indeling van de kamers beneden is totaal veranderd. De bovenverdieping is nagenoeg hetzelfde gebleven.
In 1969 ben ik hier met mijn toenmalige vrouw, Coby Seegers en onze kinderen Hanneke en Jeroen, ingetrokken. Naast onderwijzer aan de St. Paulusschool voor moeilijk lerende kinderen in Oss, was ik gediplomeerd heilgymnast-masseur (fysiotherapeut) en had na schooltijd een eigen praktijk. Ook hier; zodat deze kamer tot 1979 massage kamer was. In dat jaar ben ik gescheiden van mijn vrouw om in 1982 mijn leven verder te gaan delen met Monica Simon. Deze had vaak veel last van reumatische pijnen en haar specialist van de Maartenskliniek Nijmegen adviseerde: warmwater baden, vandaar deze verbouwing in de eerste helft van oktober 1991. Door
W.Th.J. Verhoeven
Geb. 18-02-1929

Eerste pagina van de brief “De vinder gegroet!” in het mooie herkenbare handschrift van Wim Verhoeven. De brief wordt op zijn plaats gehouden met muntstukken die ook in de koker zaten © Marcel Mattheijer
Bij de koker was ook een vel papier aan de muur geplakt waarop Wim een groet doet aan de vinder, waarmee ook de datum van plaatsing duidelijk is © Marcel Mattheijer

De verbinding van Balgoy met Keent: Van Molenweg naar Hoeveweg

3 reacties
Alweer meer dan 25 jaar woonachtig in Balgoy aan de Hoeveweg of “op de Hoeve”. Uitzoeken waar die naam vandaan komt en wanneer precies de naam “Hoeveweg” aan de straat werd gegeven staat nog op mijn to-do-lijstje, maar met die laatste verwijzing “op de Hoeve” lijkt het voor de hand dat “de Hoeve” al eerder bestond dan de Hoeveweg. Nadat ik pas geleden op een werkvond van Pagus Balgoye dit onderwerp besprak, kwam ’s avonds al een reactie van mijn buurman en medelid van Pagus Balgoye. Een e-mail met een plattegrond die dateerde uit 1866 (1).

Ontwerp ter verbetering der rivier de Maas onder Balgoij (1866)

In het Balgoy uit die tijd heette volgens deze plattegrond het land ten oosten van de Herreweg “de Lumtte” (nu bekend als de Luumpt) en tussen de Herreweg en Molenweg “de Hoeve”. De Molenweg is wat nu de Hoeveweg heet en deze Molenweg verbond Keent en Balgoy, die een hoge vrije heerlijkheid vormden en die te zamen een kerspel en een rechtsgebied uitmaakten (2). In deze bron wordt weliswaar gesproken over Molenstraat, maar dit moet een vergissing zijn. Op een kadastrale kaart uit ca. 1830 is dit nog duidelijker te zien (3). De Molenweg vormt de verbindingsweg tussen de dorpskernen van Keent en van Balgoy. De kern van Balgoy was in die tijd gesitueerd rondom de toenmalige kerk (nu de Oude Toren).

Detail kadastrale kaart 1811-1832: verzamelplan Balgoij, Gelderland (MIN05015VK1)

De naam Molenweg was te danken aan de Molen die aan de Maasbandijk was gelegen net voordat de dorpskern Keent begon (4). Volgens de molendatabase was er al een molen op die plek in 1730 of zelfs eerder. Op de kadastrale kaart uit 1811-1832 staat dat het een windkorenmolen betrof. Een korenmolen van het type standerdmolen, in 1908 door brand verwoest, weer opgebouwd en na 1937 gesloopt, omdat door de maaskanalisatie de functie verloren was gegaan. De molen was in de 20e eeuw eigendom van Lambertus Broeren, die woonde op de toen genaamde Hoeveweg, nu genaamd oude Maasweg. Broeren maalde voor boeren uit Keent roggemeel wat gebruikt werd voor varkensvoer en uiteraard ook ander meel voor bakkers uit de omgeving. Zo ook voor de opa van Arno van Zwam, die met zijn grote gezin naast de molen en molenwiel woonde. Zijn woning (boerderij) bezat een bakhuisje en hij bakte daar voor Keent het brood af. Het geknede deeg werd in bussen door Broeren aangeleverd en de opa van Arno kneedde er nog een beetje aan voordat hij het in het bakhuis afbakte. Het vuur stookte hij met snoeihout van de meidoornhagen die nog steeds in Keent te zien zijn (5).
Wie woonde er nog meer in de Hoeveweg in die tijd (6)? Misschien ook wel een interessante vraag voor de vele nieuwe bewoners van de straat. Een stukje geschiedenis van de plek waar je woont willen de meeste mensen wel weten. Hiervoor werd het bevolkingsregister van de gemeente Overasselt periode (1924 – 1931) in het Regionaal Archief te Nijmegen geraadpleegd. Het bevolkingsregister bestaat uit 10-jarige tabellen met daarin de inwoners van de gemeente geregistreerd op huisnummer. Bovendien is opgetekend wanneer zij in de betreffende periode zijn gevestigd of wanneer zij zijn vertrokken. De onlogische begindatum (1924) wordt verklaard door het feit dat op 1 mei 1923 de gemeente Balgoy en Keent haar zelfstandigheid opgaf en werd gevoegd bij de gemeente Overasselt. Als huisnummer is de nummering aangehouden zoals die door de gemeente Overasselt werd ingevoerd in de zomer van 1928 (juli/augustus). De huisnummers zijn ingetekend op een landkaart van die periode. Deze kaart is weer als overlay gebruikt op een Google Earth luchtfoto met datering 2006.

Op C85 woonde molenaar Broeren

Op C86 Petrus de Bruijn, die enkele jaren later moest wijken voor de maaskanalisatie en naar de Herreweg verhuisde

Op C87 woonde Hend Stevens

Een stukje verderop aan de Maasbandijk woonde het gezin van Peter van den Boogaard

Op C90 woonde het gezin Adrianus Arts

C92 was schuin tegenover C90 en werd bewoond door Gerardus Walk


Op C94 woonde de familie Rossen; de foto is van achter het huis gemaakt, want links ervan is heel mooi de “nieuwe” kerk te zien

Op C96 was ook een kruidenierswinkeltje gevestigd in die tijd

 

Tegenover de familie Rossen woonde de familie Dinnissen op C95


Het huis op C100 werd in die tijd bewoond door 2 broers en een zus; later in 1955 werd het gekocht door mijn schoonouders en nu woon ik er

Er zijn natuurlijk heel veel feiten met betrekking tot de Hoeveweg die we op dit moment nog niet kennen. Gebeurtenissen, activiteiten, gebouwen en mensen die er geleefd en gewerkt hebben, bijvoorbeeld het veerpont dat tussen Keent en Balgoy voer na de maaskanalisatie en van de maaskanalisatie zelf?

 

De veerpont voer tot eind 1944, daarna werd een roeiboot ingezet

Wanneer werd de naam Hoeveweg ingevoerd en was het niet meer Molenweg? De geschiedenis van het café, dat halverwege de dertiger jaren werd gebouwd tegenover de kerk. De kerk die in 1914 werd gebouwd; waarom op die plek? De geschiedenis van het postkantoor dat er nu niet meer is.
In de periode dat bovengenoemde mensen in de Hoeveweg woonden, in 1927 om precies te zijn, werd er ook een school gebouwd in de Hoeveweg (7). De reden van het bouwen van deze school en waarom op die plek, toentertijd halverwege de Hoeveweg (of Molenweg) is mij (nog) niet helemaal bekend. Wellicht was de lokatie zo gekozen, omdat ook de kinderen uit Keent naar die school gingen. Het jaartal 1927 is niet helemaal zeker, omdat op de website van “huis van de Nijmeegse geschiedenis” 1914 wordt genoemd (8). In 1964 werd de school gesloten en niet lang daarna afgebroken. De kinderen gingen naar de nieuwe Roncallischool aan de Boomsestraat. De lagere school aan de Hoeveweg is zeker ook een stukje Balgoyse geschiedenis waar nog meer over te vertellen en schrijven valt.

Bron:

  1. Uit 1866 daterende kaart uit archief Pagus Balgoye betreffende de maaskanalisatie.
  2. Het Rijk van Nijmegen. Westelijk gedeelte (1982) – A.G. Schulte, bladz. 287
  3. Kadastrale kaart 1811-1832: verzamelplan Balgoij, Gelderland (MIN05015VK1)
  4. http://www.molendatabase.org/ (nummer=3684)
  5. Arno van Zwam in: “de standerdmolen van Keent” van Jeroen Arts, Brabants Historisch Informatie Centrum
  6. “Wie woonde waar in Balgoy en Keent ten tijde van de maaskanalisatie” (2010) Piet van Erp, Werner Peters
  7. “75 jaar Kerkkroniek Balgoy” (1989) Wim Verhoeven
  8. Gemeente Balgoij en Keent