Geffen

Lid zijn van harmonie Kunst en Vriendschap uit Balgoy voelt als familie

Een reactie plaatsen

Een blijde boodschap. Daar draait het om met kerstmis. Het is ook een tijd om dankbaar te zijn voor alles wat we hebben en om onze goede wensen te uiten aan anderen. Met kerst wensen we iedereen zalig kerstfeest en de allerbeste wensen voor het nieuwe jaar. Dat geldt voor je gezin, je familie en alle mensen om je heen. Natuurlijk ook voor de verenigingen waar je lid van bent, want dat is ook een soort familie. Zeker harmonie Kunst en Vriendschap uit Balgoy, waar ik al meer dan dertig jaar actief (bestuurs)lid ben. Weliswaar ben ik “import” in Balgoy, maar ik heb me er altijd “thuis” gevoeld, familie gevoeld. Je hoort nog wel eens, zeker ook buiten Balgoy, dat het moeilijk is om binnen de Balgoyse verenigingen geaccepteerd, opgenomen te worden, maar dat is niet zo. Natuurlijk is er wel verschil tussen familie voelen en familie zijn. Voor zover ik wist had ik geen genealogische familiebanden met Balgoyse mensen, maar dat veranderde deze week door een verrassende Whatsapp.

Bladzijde uit trouwboekje van Johannes Gerrits en Francisca van Erp

Via e-mail of Whatsapp krijg ik regelmatig berichtjes met vragen over Balgoyse mensen of vragen die daaraan zijn gerelateerd. Zo kreeg ik 20 december via Whatsapp een foto gestuurd van een bladzijde uit een oud trouwboekje (zie hierboven). Rieky de Valk – Gerrits, echtgenote van Kunst en Vriendschap bassist Peter de Valk, schreef erbij: “Hallo Piet, is dit familie van jou?? Het zijn mijn opa en oma.” Nou snap ik wel dat Rieky dit vraagt want haar oma heet Francisca van Erp en in het trouwboekje staat geboren in Geffen in 1875. Toch hoeft iemand met de achternaam van Erp uit Geffen niet zonder meer familie te zijn van mij, want de achternaam van Erp komt er frequent voor en er wonen verschillende families met dezelfde achternaam terwijl het geen familie is. Nieuwsgierig was ik natuurlijk wel.

Stamreeks Gerrits

Een genealogisch aanknopingspunt naar de familie Gerrits was snel gevonden op de Myheritage-website. De Gerritsen komen oorspronkelijk uit Leur, hier bij Wijchen. In 1756 wordt Wilhelmus, zoon van Gerardus Willems en Petronella Peeters geboren, die Willem Gerardisse genoemd wordt. Later gaat Willem de naam Gerrits voeren. Diens zoon Jan (1799 – 1848), die zijn hele leven in Leur heeft gewoond, krijgt in 1844 een zoon Gijsbertus Gerrits en die trouwt in 1872 met Henrica Willems uit Huisseling aan de andere kant van de Maas. Gijsbertus en Henrica zijn in Huisseling gaan wonen. Daar wordt ook hun zoon Jan Gerrits (1873 – 1952) geboren, die in 1903 trouwt met de Geffense Cisca van Erp (1875 – 1948). De oma van Rieky, die ook familie van mij zou kunnen zijn. Jan en Ciska krijgen elf kinderen; een van hen is Grad (1907 – 2000). Hij trouwt in 1939 in Reek met Kea Gerrits en ze blijven in Reek wonen.

Links trouwfoto van Grad Gerrits en Kea Gerrits en rechts een artikel uit de krant toen het echtpaar 50 jaar getrouwd was

Zoals in het krantenartikel hierboven is te lezen kreeg het echtpaar Grad en Kea Gerrits-Gerrits veertien kinderen, waaronder Rieky, die met Peter de Valk in Wijchen is gaan wonen en Jan, die met Riek de Valk in Balgoy is gaan wonen. Nu terug naar Rieky’s vraag: “Zijn wij familie van elkaar?”

De geboorteaangifte van Francisca van Erp

De geboorteaangifte van Francisca van Erp uit de burgerlijke stand van de gemeente Geffen geeft meer duidelijkheid over haar afkomst. De aangifte van haar geboorte wordt gedaan op 15 december 1875 door haar vader, de drieëndertigjarige voerman Gerardus van Erp. Hij verklaart dat op 14 december in zijn huis aan de Papendijk 67 zijn echtgenote Maria Kuijpers is bevallen van een dochter.

Detail uit de stamboom van Erp

In de stamboom van onze familie van Erp kunnen we terugvinden, dat Gerardus (Grad) van Erp een broer was van mijn overgrootvader Cornelis van Erp. Francisca was dus een nicht van mijn opa Petrus (Piet) van Erp. Zij ging al op 18-jarige leeftijd als dienstmeid werken in Alem (1893-1897; bevolkingsregister). In mei 1902 gaat ze in Huisseling werken (volgens bevolkingsregister van Huisseling en Neerloon in ’t Weegstraatje op C75). Misschien dat Jan Gerrits en Cisca van Erp langs die weg met elkaar in contact zijn gekomen? Het antwoord op de vraag van Rieky is in ieder geval wel duidelijk. Rieky en ik zijn familie en dat betekent ook dat ik nu weet dat ik familie ben van mijn medebestuursleden van harmonie Kunst en Vriendschap Jeroen (zoon van Jan Gerrits) en Yvonne (dochter van Rieky de Valk – Gerrits). Een lid van harmonie Kunst en Vriendschap uit Balgoy voelt zich dus niet alleen familie, maar kan zomaar ineens ook echt familie worden.

Historische rondleiding door Geffen met familie

2 reacties
Mijn broer Willie met hoed als Hendrik de Booij (een rijke Geffense burger uit de 17e eeuw) en zijn zoon Arnout met pet als Jan van Lith (een boer uit de 19e eeuw) beginnen hun rondleiding door Geffen tegenover café Govers bij de ingang van de kerk.

Het is zondag 20 november voor de middag en berekoud. We verzamelden ons bij café Govers voor een historische rondleiding door Geffen. Wie zijn wij? Wij zijn allemaal nazaten van Cornelis van Erp. Ik ben bijvoorbeeld Piet van Jan van Piet de Corry. Mijn opa Piet was de zoon van Cornelis en Piet de Corry was in Geffen waarschijnlijk het best bekend, omdat hij een kruidenierswinkel had in groenten en zuidvruchten midden in het dorp in de kloosterstraat. Enkele jaren geleden stond op de website van het BHIC een kort verhaal over een plekje dat iedere Geffenaar kent. Ook op deze Blog heb ik er eerder over verteld.

Detail uit de Myheritage stamboom van de familie van Erp.

Behalve Piet (1898-1969), hadden Cornelis van Erp en Johanna Hermes, die in de Elst woonden (B100) nog meer kinderen, nl. Jas (1892-1967), Han (1893-1958), Wim (1901-1965), Frans (1903-1947), Adriaan (1905-1974) en Has (1910-1987). Er zijn ook enkele kinderen op jonge leeftijd overleden. Het was uniek om als kinderen en kleinkinderen van die generatie rondgeleid te worden in Geffen door een klein- en achterkleinkind van Piet de Corry. Het was leuk, interessant, leerzaam en vooral ook heel gezellig.

En… dat het koud was, was niet erg, want de gidsen hadden zich goed voorbereid! Een Geffens neutje gaat er dan wel in en past ook bij het verhaal waarin meerdere brouwerijen in het dorp worden genoemd.

Het was meer dan de moeite waard om weer een keer door het dorp te lopen waar ik geboren ben. Een stukje Geffense geschiedenis te horen en de plekken weer te zien waar ik vroeger rondgelopen heb. Natuurlijk is het meer dan veertig jaar geleden dat ik uit de van Coothstraat vertrokken ben, maar de plekken waar mijn familie heeft gewoond, waar gemeentehuis, molens, scholen, brouwerijen en klooster hebben gestaan en de verhalen die daar bij horen, blijven mij boeien.

Samen met je familie een historisch rondje van twee kilometer lopen in anderhalf uur tijd is meer dan de moeite waard en na afloop is er nog het nodige nagepraat. Bedankt broer en neef voor de organisatie!

Een natte tabakspruim in plaats van een pepermuntje

2 reacties

Een foto van een plekje dat iedere Geffenaar kent (Bron: BHIC)

Wat doe je in je vakantie, behalve genieten van het mooie weer op Noord-Beveland aan het mooiste strand van Nederland? Op het strand kun je niet anders dan een luisterboek “lezen”, maar ’s avonds dan heb je lekker tijd voor het schrijven van een blog of bijvoorbeeld het lezen van verhalen op de BHIC website.

Henk Buijks vertelde daar al weer een paar jaar geleden, op 28 februari 2011, over een plekje dat iedere Geffenaar kent. Ik herkende de plek ook meteen: de kruidenierswinkel, met ook groente en zuidvruchten, van mijn opa en oma in de Kloosterstraat. Een mooie herinnering uit mijn jeugd, met de gezellige keukentafel meteen achter de kleine winkel, waar altijd gebuurt werd, waar over van alles en nog wat gesproken werd. Waar ik als kleine jongen elke keer weer voor de gek gehouden werd door opa die vroeg of ik een pepermuntje lustte en dan als ik mijn hand ophield, een natte tabakspruim kreeg. Ik snap nu nog niet dat ik er elke keer intrapte en hoor opa nog steeds lachen.

Samen met mijn peettante Corry van Esch -van Erp op de foto begin jaren zestig

Ook herinner ik me mijn peettante, tante Corry, die bijna altijd links achter de korte kant van de tafel zat en aan de lange kant zat dan oma. Opa zat naast de kachel in de buurt van de kolenkit die gebruikt werd voor de pruimtabak. Terwijl ik dit schrijf zie ik het beeld weer voor me. Als de deurbel van de winkel rinkelde, stond altijd oma op om te gaan helpen. Trouwens, diezelfde tante Corry was de eerste die reageerde op de vraag van Henk Buijks wie meer wist over de foto van het winkeltje. Haar reactie: “Het te slopen pand: kruideniers- en groentenwinkel van mijn ouders Piet van Erp en Lena van Tuyl, waar zij 40 jaar hebben gewoond. Buren links: waarschijnlijk vd Doelen. Buren rechts: Leida Steenbergen. Zij verkochten voornamenlijk snoep en tabak in hun winkel.” Daarna volgen nog meer reacties met waardevolle informatie over mijn opa en oma en hun buren. De laatste reacties heeft mijn peettante niet meer kunnen lezen, want ruim een jaar na haar eigen reactie op 15 juli 2012 overleed zij op 74-jarige leeftijd.

de03^011

Tante Corry en mijn oma op weg naar de kerk met de dorpspomp op de achtergrond

Cornelis van Erp en Johanna Hermes

Tante Corry, Cornelia Maria, is vernoemd naar haar opa, Cornelis van Erp, die leefde van 1852 tot 1931 en getrouwd was met Johanna Hermes. Hiermee wordt meteen een antwoord gegeven op de vraag van Henk Buijks of toevallig bekend was waaraan mijn opa zijn bijnaam te danken heeft, Piet de Corry. Piet van Cornelis dus! Ik ben dus Piet van Jan van Piet de Corry. Een uitgebreide beschrijving van de stamboom vind je in het boek “Wilhelmus van Erp, Tweede burgemeester van Geffen en eigenaar van molen de Vlijt” van Arnout en Willie van Erp, respectievelijk een neef en broer van mij.

 

Wat zeker nog de moeite van het vermelden waard is, is dat ook aan huis werd verkocht, eerst nog met paard en wagen en later gemotoriseerd. Nadat opa was gestopt met de winkel zijn ome Frans en ome Toon nog lang doorgegaan met verkoop aan huis. In de winkel gingen verhalen uit het dorp over de toonbank en in de keuken en ’s zomers voor de winkel werd veel gebuurt. Ome Harrie en ome Kees werkten bij “de Post” en mijn vader Jan de Corry, ome Frans en ome Albert waren duivenmelkers. De Corries zijn een hechte familie, met een lange traditie van verhalen vertellen over de Geffense mensen en hun gebruiken. Ik probeer die traditie als Balgoyse mens en Geffenaar in ere te houden.

 

Wilhelmus van Erp - Tweede burgemeester van Geffen en eigenaar van molen de Vlijt

Piet de Corry en Lena van Tuijl, mijn opa en oma, op het bankje voor de winkel

Piet van Willem van Peter van Hannes Schel uit Vinkel

2 reacties

 

Deze keer geen blog over Balgoy of Keent en ook niet over Geffen. Of eigenlijk toch wel een beetje, want Geffen en Vinkel zijn ongeveer hetzelfde als Balgoy en Keent. Naar aanleiding van de vorige blog “Pietje de Hoas en Thé den Hoan, namen om niet te vergeten”, die ging over namen en bijnamen in de vorige eeuw en daarvoor, kreeg ik al binnen een dag een reactie uit Geffen van Herman de Haas. Zoals ik in dat bericht al zei heb ik regelmatig nog even contact met deze Geffense mens, meestal via Facebook. Het WordPress bericht wordt ook altijd vermeld op Facebook, waar het dan wordt opgepikt en eventueel geliked. Soms ook, zoals deze keer, krijg je een reactie.

Pietje de Haas

Pietje de Haas uit de van Coothstraat in Geffen

Herman reageert op Facebook: “Pietje de Hoas, is geborre in Vinkel in de Neeikampen, as Piet van Willem van Hannes Schel, mar deh weten de mensen in Geffen wir nie, mar in Vinkel ist nou nog altijd: oo geh zet er inne van Piet van Willemke Schel.” Ik reageer meteen terug met “Mag ik dit stukske nog d’r bij schrijven? Makt ‘t wel af!”, waarna ik met kerende post een positief antwoord krijg en nog wat extra informatie: “Tuurlijk woarum nie, is ginne scheldnaam mar kumt van een oma af, Sara Schel.”

Natuurlijk geloof ik meteen dat wat Herman zegt klopt. Die bijnamen zitten zo diep geworteld in de families en hoewel onze generatie die bijnamen niet zo vaak meer gebruiken, zijn die door overlevering bewaard gebleven. Ik ben er inne van Jan van Piet de Corry en Herman is er inne van Piet van Willemke Schel!

Toch wil de wetenschapper in mij zoiets dan nog even checken, valideren. Dat kan in zo’n geval simpel met de websites van WieWasWie en BHIC. We typen op WieWasWie Petrus de Haas in en krijgen meer dan 1200 hits. Die vraag moet verfijnd worden. We gaan uitgebreid zoeken en voegen de plaatsnaam toe. Geffen levert geen bruikbare resultaten in de periode 1924-2000 op (Met Google al gevonden dat Piet de Haas op 25 december 2009 85 jaar oud werd en dus in 1924 geboren is), dus nieuwe poging gewaagd met Nuland. Vinkel was in de vorige eeuw opgesplits en hoorde deels bij Geffen, bij Nuland en bij Heesch. De combinatie met Nuland levert 10 resultaten, waaronder het bevolkingsregister vanaf 01-01-1917 met scan.

screenshot

screenshot.png

7340-0009.030

Detail van het Bevolkingsregister van Nuland, periode 1917-1934, pagina 29

Uit het bevolkingsregister blijkt dat het de Petrus (Piet) de Haas betreft die we zoeken, want de geboorteplaats is Nuland en de geboortedatum 25 december 1924. Verder is te zien dat Petrus in Wijk B (waarschijnlijk Vinkel) woont op nummer 57. Alleen worden geen ouders vermeld op deze pagina. Het volgnummer van Petrus is 21, dus er staan nog 20 vermeldingen op de pagina hiervoor (pagina 28). Herman vertelde dat hij er “inne was van Piet van Willemke Schel”, dus de naam van de vader van Petrus was Wilhelmus (Willemke). In WieWasWie wordt Petrus vervangen door Wilhelmus en we vinden opnieuw het Bevolkingsregister van 01-01-1917, maar dan een pagina eerder, pagina 28 in plaats van pagina 29.

screenshot.png

7340-0009.029.jpg

Pagina 28 van het Bevolkingsregister van Nuland, periode 1917-1934

Deze pagina vermeldt op volgnummer 1 het hoofd van het gezin van op B57 woont, nl. Wilhelmus de Haas, geboren 28-03-1867 in Nuland, weduwnaar van Antonia Bosch, die op 10-05-1918 getrouwd is met Gijsberdina van Lokven. Hij is dan 51 jaar. Petrus de Haas is hun zoon. Gijsberdina komt volgens het Bevolkingsregister uit Berlicum. Er van uitgaande dat Wilhelmus en Gijsberdina dan ook in Berlicum getrouwd zijn, is de huwelijksakte met behulp van WieWasWie gemakkelijk terug te vinden in het archief van de Burgerlijke Stand.

017-550-295-1918_014.jpg

Huwelijksregister Burgerlijke Stand Berlicum 1918

Behalve het bruidspaar, worden in de akte ook de wederzijdse ouders genoemd. Wilhelmus de Haas was boerenarbeider en meerderjarige zoon van Peter de Haas en Theodora van den Bosch uit Nuland. De stamreeks van Herman de Haas telt nu al een viertal generaties, maar de naam van “oma” Sara Schel is nog niet gevonden. We zoeken nu het huwelijk van Peter de Haas en Theodora van den Bosch op WieWasWie op. Zij zijn op 17-09-1857 in Nuland getrouwd. Peter was de zoon van Johannes Cornelus de Haas en Sara Schel!

116-050-5501-1857_024

Huwelijksregister Burgerlijke Stand Nuland 1857

stamreeks Piet de Haas

Korte stamreeks Piet de Haas 

Samengevat, kunnen we het volgende concluderen, nadat ik met behulp van de websites WieWasWie en BHIC enkele feiten heb opgezocht over de voorvaderen van Piet de Haas. Sara Schel was getrouwd met Johannes Cornelis (Hannes) de Haas en die kregen in 1825 een zoon Petrus (Peter) in Geffen. Dus Geffense mensen zouden ’t kunnen weten. Peter was de vader van Wilhelmus (Willemke) en dat was weer de vader van Pietje. Dus dat betekent dat Herman de Haas, Herman van Pietje van Willemke van Peter van Hannes Schel moet zijn. Een mooie bijnaam, diep geworteld in de Geffense en Vinkelse grond. Ik ben nog wel benieuwd naar waarom precies de naam van de vrouwelijke lijn als bijnaam werd aangenomen.

Pietje de Hoas en Thé den Hoan, namen om niet te vergeten

1 reactie

De sociale media zijn zo gek nog niet! Het houd contacten levend, die anders wellicht verwateren. Mijn contacten in Indianapolis bijvoorbeeld, waar ik in 2005 een aantal maanden mocht werken bij het farmaceutische bedrijf Eli Lilly. Natuurlijk zou ik ze vaker willen bezoeken, maar de Amerikaanse Midwest is niet bij de deur. Maar ook contacten dichterbij zijn belangrijk. Regelmatig heb ik nog even contact met een Geffense mens. Herman van Pietje de Haas (of de Hoas op z’n Geffens) is zo iemand. Hij reageert regelmatig op een Facebook-bericht van mij. Sociale media hebben zeker mindere kanten, maar tegelijkertijd zijn er dus ook positieve kanten. Zo blijf je verbonden met je roots, zelfs als je er al veertig jaar niet meer woont.

facebook-HermanMet een kop koffie in de kapschuur moest ik terugdenken aan de blog over de vliegshow in Keent in 1933. Het verhaal van het vliegveld in de uiterwaarden van de Maas bij Keent is algemeen bekend bij de Balgoyse mensen. Oud-marinier en oud-vlieger Van der Vijver, burgemeester van Overasselt 1927 – 1934, was het die ervoor zorgde dat in de uiterwaarden van Keent, op het Meridelterrein, een vliegterrein van 600 x 600 meter werd aangelegd.

Wat heeft die blog te maken met Herman de Haas? Eigenlijk niet veel, maar ik moest denken aan een foto die besproken is in de betreffende blog. Een van de publiekstrekkers van de vliegshow was een vlucht met bejaarden uit de regio, waaronder Piet Cornelissen, oud 92 jaren (1) en Hent de Haan, oud 94 jaren (2), beiden uit Balgoy. Dat Hent de Haan uit Wijchen kwam en niet uit Balgoy, zoals onder een foto in het boek van dhr. Boeijen geschreven staat, was snel gevonden. In het bevolkingsregister van Overasselt 1924-1930 wordt Hendricus de Haan niet genoemd en in de overlijdensakte van de burgerlijke stand staat geschreven dat hij geboren en wonende te Wijchen was toen hij op eenennegentigjarige aldaar overleed op 7 november 1937. Toen ik vroeg om meer informatie over Hent de Haan reageerde Theo Thoonen uit Balgoy. Hij zei dat het in ieder geval geen familie was van hem. Hoezo vroeg ik, jouw achternaam is toch Thoonen, niet de Haan? “Ja, dat klopt” zei Theo, maar wij komen uit Alverna en daar heet ik Theetje d’n Hoan. Een bijnaam zoals zovelen vroeger een bijnaam hadden, ook in Balgoy. Vaak hadden de bijnamen een betekenis, soms ook niet. Wie kent de Balgoyse bijnamen en weet waar ze vandaan komen? Harry den Bels en Jo de Post, de Sjarreltjes, Bartje Buiting, Thijs van Sissen, Thé d’n Dekker, Marinus de Kriemel, Petje Kamer, Piet Fuuk, Hent de Mulder, Pet de Smid en Tinnuske Puf om er maar een paar te noemen, maar er zijn er nog veel meer. Een stukje Balgoyse en Keentse geschiedenis, dat niet verloren mag gaan, vind ik.

f5012-cornelisvanerpca1920

Cornelis van Erp en zijn vrouw Johanna Hermes 

Voor wie het interessant vindt, ook in Geffen hadden ze bijnamen. Niet Herman van Pietje de Haas, want dat is z’n echte achternaam. Maar mijn bijnaam bijvoorbeeld is Piet de Corry. Mijn overgrootvader was Cornelis van Erp en diens afstammelingen kregen de bijnaam de Corry. In Geffen waren meerdere families die van Erp heetten en op die manier konden die uit elkaar worden gehouden.

Getekend,
Piet van Jan van Piet de Corry

Bronnen:
1) 60 Jaar Harmonie Kunst en Vriendschap (1979) Wim Verhoeven
2) Het vergeten vliegveld Keent / Airstrip B82 Grave (1994) dhr. Boeijen