Stichting Landschapsbeheer Gelderland heeft, via de gemeente Wijchen, contact gezocht met enkele mensen in ons dorp om te proberen de identiteit van het dorp vast te stellen in de vorm van een landschapsbiografie. Hiertoe worden in principe vijf onderdelen onderzocht en geïnventariseerd, te weten oude kaarten, toponiemen en veldnamen, mondelinge geschiedenis, lokale natuur en huidig landschapsgebruik. Met hulp van enkele geïnteresseerde personen uit het dorp, zullen studenten van
Hogeschool Van Hall Larenstein (de grootste “groene” school van Nederland) in de periode november-januari proberen om tot deze biografie te komen. Een korte slag derhalve die zeker interessante gegevens en materialen zal opleveren. Vanwege het vernieuwende karakter van dit onderdeel is er ruime begeleiding vanuit de opleiding. Vanuit Landschapsbeheer zal er ook een begeleider zijn die in een vervolgfase gaat proberen om bepaalde onderdelen van de uitkomst van de biografie samen met vrijwilligers uit het dorp tot uitvoering te brengen.
Wat is een landschapsbiografie? Een landschapsbiografie beschrijft de levensloop van een cultuurlandschap. Hoe is het landschap in de loop der eeuwen veranderd en geworden tot het landschap van vandaag? Hoe veranderde het menselijke gebruik van het landschap in die tijd? Hoe beleefden mensen het landschap in verschillende perioden van de geschiedenis en welke betekenis kenden ze eraan toe? En welke betekenis heeft dit alles voor ruimtelijke vraagstukken in onze tijd? Dat zijn allemaal vragen die in een landschapsbiografie aan de orde kunnen komen. Cruciaal daarbij is, dat ‘landschap’ niet alleen iets tastbaars is, maar nadrukkelijk ook een sociale dimensie heeft, dus een duidelijke relatie heeft met mensen die er wonen. Dit verklaart ook de interesse van mijn kant.
Afgelopen vrijdag 8 november vond de eerste kennismaking plaats. ’s Morgens was er een hartelijk welkom op een plek, waarvan we weten dat daar de oudste sporen van Balgoy zijn gevonden, de B&B van Ruud en Yvonne van Haren in de Holtsche Hoek. In de 13 eeuw of al eerder werd in deze buurt door het Kapittel van St. Jan al een grote herenboerderij of vroonhoeve gebouwd. Na de voortreffelijk verzorgde lunch werd een ronde door het dorp gemaakt, om een indruk te krijgen van Balgoy en de omgeving.
Het was een inspirerende startbijeenkomst met enthousiaste, gemotiveerde studenten, die aan de slag moeten met onze soms wat warrige inbreng over de ontwikkeling van het dorp Balgoy de laatste 60 jaar en zelfs daarvoor, verandering van agrarische bedrijven (kleine agrarische bedrijven verdwijnen), over middenstand (er verdwijnen veel kleine bedrijfjes zoals smederij, bakkerij, winkels, cafés,tuinderij, transportbedrijf, benzinepomphouder en taxibedrijf), er komen bedrijven bij zoals champignonstelers, meer fruitteelt, varkenshouderij, de ruilverkaveling (verandering landschap: grotere percelen en veel heggen en slootjes verdwijnen, de boerderijen zijn nieuwbouw met grotere schuren erbij), over de maaskanalisatie, waardoor afsplitsing van kern Keent en over gemeentelijke herindelingen. Veel informatie, die in evenwicht moet worden gebracht, met de uitgangspunten om een bruikbare landschapsbiografie te maken. Ik kijk er naar uit.
Vind-ik-leuk Aan het laden...
Om vier uur precies begon het bezoek bij de Oude Toren, het visitekaartje van heemkundekring Pagus Balgoye. Minister Plasterk dronk een kop koffie met de genodigden, om vervolgens na tien minuten al wandelend richting Wijchen te vertrekken.
De minister maakte nog wel tijd om in de Oude Toren de kleine expositie over de geschiedenis van het dorp te bekijken en hij zette ook zijn handtekening in het gastenboek. Het bewijs dat Balgoy, na bijna 90 jaar, wederom een minister op bezoek heeft gehad. De vorige keer was in januari 1926, toen koningin Wilhelmina en Dirk Jan de Geer, de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, het door de Maas overstroomde dorp kwamen bezoeken.
Piet's Blog: Balgoyse mins 