Mijn broer Willie met hoed als Hendrik de Booij (een rijke Geffense burger uit de 17e eeuw) en zijn zoon Arnout met pet als Jan van Lith (een boer uit de 19e eeuw) beginnen hun rondleiding door Geffen tegenover café Govers bij de ingang van de kerk.
Het is zondag 20 november voor de middag en berekoud. We verzamelden ons bij café Govers voor een historische rondleiding door Geffen. Wie zijn wij? Wij zijn allemaal nazaten van Cornelis van Erp. Ik ben bijvoorbeeld Piet van Jan van Piet de Corry. Mijn opa Piet was de zoon van Cornelis en Piet de Corry was in Geffen waarschijnlijk het best bekend, omdat hij een kruidenierswinkel had in groenten en zuidvruchten midden in het dorp in de kloosterstraat. Enkele jaren geleden stond op de website van het BHIC een kort verhaal over een plekje dat iedere Geffenaar kent. Ook op deze Blog heb ik er eerder over verteld.
Behalve Piet (1898-1969), hadden Cornelis van Erp en Johanna Hermes, die in de Elst woonden (B100) nog meer kinderen, nl. Jas (1892-1967), Han (1893-1958), Wim (1901-1965), Frans (1903-1947), Adriaan (1905-1974) en Has (1910-1987). Er zijn ook enkele kinderen op jonge leeftijd overleden. Het was uniek om als kinderen en kleinkinderen van die generatie rondgeleid te worden in Geffen door een klein- en achterkleinkind van Piet de Corry. Het was leuk, interessant, leerzaam en vooral ook heel gezellig.
En… dat het koud was, was niet erg, want de gidsen hadden zich goed voorbereid! Een Geffens neutje gaat er dan wel in en past ook bij het verhaal waarin meerdere brouwerijen in het dorp worden genoemd.
Het was meer dan de moeite waard om weer een keer door het dorp te lopen waar ik geboren ben. Een stukje Geffense geschiedenis te horen en de plekken weer te zien waar ik vroeger rondgelopen heb. Natuurlijk is het meer dan veertig jaar geleden dat ik uit de van Coothstraat vertrokken ben, maar de plekken waar mijn familie heeft gewoond, waar gemeentehuis, molens, scholen, brouwerijen en klooster hebben gestaan en de verhalen die daar bij horen, blijven mij boeien.
Samen met je familie een historisch rondje van twee kilometer lopen in anderhalf uur tijd is meer dan de moeite waard en na afloop is er nog het nodige nagepraat. Bedankt broer en neef voor de organisatie!
Het is zelden dat hier een verhaal verschijnt over de tweede wereldoorlog. Niet dat het historisch onbelangrijk is natuurlijk, of dat het geen impact heeft gehad voor de mensen in Balgoy. Het heeft simpelweg niet mijn primaire interesse en er zijn mensen in Balgoy die er veel meer van weten. Een van die Balgoyse mensen is Werner Peters en dit verhaal is ook zijn verhaal in woord en beeld. Het verscheen al in Facebook, maar vanwege het vluchtige karakter van dat medium heb ik besloten (met toestemming van Werner) het ook in mijn blog een plekje te geven.
Voor ons dorpje, Balgoy, was dit waar. De Amerikaanse 82e Airbornedivisie landde in deze omgeving om de bruggen over de Maas en over de Waal in te nemen. Al op die 17e september 1944 liepen er Amerikaanse luchtlandingssoldaten in ons dorp. Een paar dagen later werden ze versterkt door opgerukte grondtroepen die veelal uit soldaten van het Engelse gemenebest bestonden. Maar omdat het ambitieuze plan een “brug te ver bleek” te zijn gold dit niet voor heel ons land. Arnhem kon niet bereikt worden en harde gevechten voor onze vrijheid zouden volgen tot de uiteindelijke Duitse Nederlaag in mei 1945. Tot die tijd bleef een groot gedeelte van ons land bezet.
En daarbij zou nog veel leed geleden worden. Door soldaten aan beide zijden en de burgerbevolking in het midden. Al 78 jaar is het hier ter plaatse geleden, dat we bevrijd werden door soldaten die nog nooit van ons dorp gehoord hadden. Soldaten, die soms hun leven gaven voor het ideaal van vrijheid. Een offer dat nooit vergeten mag worden. Ook mogen we de mensen niet vergeten die de strijd overleefden, dat zij hun jonge onschuldige jaren voor ons opofferden en de rest van hun leven moesten leven met wat ze gedaan en gezien hadden.
Van de soldaten die de strijd in September 1944 meegemaakt hebben zijn er niet veel meer in leven. De herinneringen vervagen, wat niet opgeschreven werd gaat verloren. Gelukkig is dat veel gedaan. Hele boekenkasten vol. Interviews zijn opgenomen en kunnen nageluisterd worden. Maar veel gaat vergeten worden. Want nog maar even en het enige wat rest is de archeologie.
Littekens die soms niet gezien werden maar duidelijk aanwezig waren. Oorlog verandert mensen, en zelden ten goede. We mogen blij zijn dat het al zo lang geleden is dat het land eronder geleden heeft en het is goed dat we er alles aan doen om het zo te houden. En het is zeker goed om de mensen en hun daden te herdenken waar we dit aan te danken hebben. Ook moeten we niet haatdragend zijn tegen de voormalige vijand. Zoals mijn oudoom zei “die jongens moesten ook”. Oorlog is politiek, dus neem het de politiek van die tijd kwalijk en niet de mensen die ervoor in het geweer moesten. Meestal hadden die gewoonweg geen keus of waren verblind door propaganda.
En ook daarin werkt de tijd door. De in dit verhaal getoonde Amerikaanse helm kreeg ik jaren geleden van de Familie Hammen. Opgeploegd in Groesbeek waar ook luchtlandingsplaatsen waren. Een prachtig geschenk waar ik nog steeds dankbaar voor ben.
Want geschiedenis in je hand houden, dat maakt een connectie. Het wordt tastbaar en voorwerpen vertellen hun verhaal. Geschiedenis is niet ver weg, het is overal rond ons heen. We zijn er het resultaat van en wat we nu zijn zal ooit geschiedenis zijn.
Heel lang heb ik niets aan de helm durven doen. Bang om de geschiedenis aan te tasten. Maar het oppervlak liet steeds meer los en ik was bang dat het stuk zou vergaan als ik het niet zou beschermen.
Dus de helm kreeg een bad in oxaalzuur. Hierdoor lost de roest op en komt eventuele verf weer tevoorschijn. Daarna goed gespoeld om het zuur kwijt te raken en geconserveerd met paraloid b72, een kunststof opgelost in aceton, om het te conserveren. In plaats van dat er geschiedenis verloren ging kwam er meer tevoorschijn. Details werden zichtbaar en zelfs de verf bleek redelijk bewaard te zijn. De gevechtsschade is beter te onderscheiden van de roestgaatjes en persoonlijk ben ik blij verrast met het resultaat.
De helm was van een Amerikaanse soldaat, zoals gezegd gevonden bij landbewerking in Groesbeek. Mogelijk is hij van een parachutist geweest maar aangezien later ook nog in het gebied gevochten is kan het ook een infanterist toebehoord hebben. Moeilijk met zekerheid te zeggen.
De helm is van Amerikaans ontwerp en heet officieel “Helmet, Steel, M1”, goedgekeurd voor productie in 1941. Er waren door de tijd verschillende kleine veranderingen en deze helm kan worden betiteld als US M1 fixed bale front seam helmet. Fixed bale gaat over de bevestigingspunten van de kinriem, bij deze helm niets meer dan een simpel beugeltje aan twee punten vastgelast (fixed), latere helmen waren wat gecompliceerder. Het stukje “front seam” gaat over de roestvrijstalen rand om de helm heen die aan de voorzijde begint en eindigt. Dit veranderde in 1944 dus daaraan kan de helm enigszins gedateerd worden. Velen die na de oorlog in dienst gezeten hebben zullen een opvolger van deze helm op het hoofd gehad hebben die minder liefkozend “pispot” genoemd werd.
Vaak wordt gedacht dat helmen gemaakt zijn om kogels tegen te houden of hetzelfde doel hadden als middeleeuwse helmen. Beide gevallen kloppen niet alhoewel ze soms wel dat voordelige effect hadden. Het is zeer moeilijk om een bescherming voor het hoofd te maken die gerichte kogels kan tegenhouden, de helm zou gewoon te zwaar worden voor onze nek. De middeleeuwse helm was gemaakt om klappen van dichtbij op te vangen, slagen van zwaarden, bijlen en oorlogshamers.
De militaire stalen helm van nu is ontwikkeld in de eerste wereldoorlog. Tegen de verschrikkelijke wonden ontstaan in de loopgraven door een vijand die van ver weg een regen van stalen splinters op de soldaten liet neerdalen. De artillerie. Hun granaten waren zo ontwikkeld dat ze boven de hoofden van de soldaten ontploften en een groot gebied bestreken. De stalen helm was ontwikkeld om in veel gevallen de splinters af te ketsen. Daarom hadden de Engelse soldaten zulke brede randen op de helm zitten en de Duitse helmen zo’n lange halsbeschermer.
Het gevaar kwam van boven en de meeste gewonden en gesneuvelden in de oorlogen van afgelopen eeuw zijn gemaakt door de artillerie. Een vijand die je niet kan zien en alleen kan vrezen. Ook een helm kon niet elke granaatsplinter tegenhouden. Deze helm is daar testament van.
Aan de binnenzijde van de helm is met potlood wat geschreven geweest. Een streepje, een 9 of een g, en dan heeft de tand des tijds helaas toegeslagen, een andere letter of cijfer is niet meer te ontcijferen, laat staan wat er nog meer stond. Maar dat een simpel iets als een potloodstreep de tijd kan doorstaan is hoopvol. Geschiedenis kan ontdekt worden op de vreemdste plaatsen. Of soms heel dichtbij. Kijk eens in uw eigen omgeving, welke verhalen zijn er nog, welke tekenen in het landschap. Ga er op uit en ontdek!
De scherf is rechtsboven ingeslagen en heeft aan de achterzijde de rand versplinterd. Het is te hopen dat een soldaat de helm toen niet op had want dit is niet te overleven lijkt me.
Deze helm heeft met de inslag en door zijn verblijf in de grond veel geleden. Maar net als vele andere voorwerpen kan hij een groots verhaal vertellen, ons doen inzien wat de prijs van vrede is en hoe dankbaar we moeten blijven voor die vrede. Dat doe je het beste door te herdenken en gisteren heb ik al vele vliegtuigen over zien komen die die herdenkingen tastbaar maken….
Bedankt Werner voor je verhaal. Zo maak en houd je geschiedenis levend.
Mijn kleinzoon mocht een spreekbeurt geven op school. Hij koos als onderwerp de geschiedenis van Balgoy. De reden? Hij was met name erg nieuwsgierig naar de geschiedenis van de school en of die altijd op dezelfde plek gestaan had. Dat wilde hij graag uitzoeken en er dan over vertellen.
Uit de powerpoint-presentatie van mijn kleinkind: Tweehonderd jaar geleden stond de school in de Houtsestraat. Op de plek van de cirkel (Detail minuutplan gemeente Balgoy 1820 Sectie A blad 2). En misschien kennen jullie dit huis wel, maar er is natuurlijk wel een ander huis opgekomen. De school is al lang geleden afgebroken (Bron: Thomas Bouwman)
In de 19e eeuw stond de lagere school dus in de Houtsestraat (toen “de Steeg”). Thomas, mijn kleinzoon, was verrast dat er tenminste vier schoolgebouwen hebben gestaan in Balgoy en ik was verrast dat hij zelf opmerkte dat de scholen steeds opschoven en ook het hele dorp in de loop van de tijd opgeschoven was. Hij ging nog uitzoeken waarom dat gebeurd is. En ook ik besloot nog even verder te zoeken naar de geschiedenis van de lagere school in Balgoy. Vandaag de resultaten tot nu toe.
In het bevolkingsregister van Balgoy 1860 – 1890 op blad 25 staat dat Willem Frederik Kaft, geboren 20 februari 1800 in Nijmegen, de schoolonderwijzer was. Hij overleed 4 mei 1862 en werd op 1 oktober van dat jaar opgevolgd door Hendrikus Janssen. Een kadastrale veldwerkkaart uit 1868 (zie hieronder) laat een aantal veranderingen zien niet lang daarna. Bovenaan staat “nieuw gebouw op 522 en 523…..”. Dit is een aanwijzing dat het schoolhuis is of wordt afgebroken, of in ieder geval een andere bestemming heeft gekregen. Tegelijkertijd zie je op de schets onderaan de pagina in de bocht van de Molenweg voor het eerst een gebouw getekend.
Kadastrale veldwerkkaart uit 1868
Twee krantenberichten bevestigen de verplaatsing van de school. In een bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 7 oktober 1865 wordt de “oude” school verkocht en enkele maanden eerder op 31 januari is de aanbesteding van de “nieuwe” school.
Bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 7 oktober 1865 waarin de openbare verkoop van een huis, school, en erf met tuin en boomgaard wordt aangekondigd.
Bericht in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche courant van 21 januari 1865 waarin de aanbesteding wordt aangekondigd van een nieuw te bouwen schoollokaal en onderwijzerswoning.
De eerste steen voor de bouw van de nieuwe school in de bocht van de Molenweg werd gelegd op donderdagmiddag 27 april 1865 door de burgemeester van Balgoy en Keent, de hr. J. de Bruin, aldus de Graafsche Courant van 29 april 1865.
Bericht in Graafsche Courant over eerste steen legging nieuwe school
Het karakteristieke gebouw dat wij kennen als patronaat en verenigingsgebouw (duidelijk aangegeven op de voorgevel) werd in eerste instantie dus gebouwd als school. Het werd later gemeentehuis (1883) en nog pas later in 1928 of 1929 verenigingsgebouw (patronaat).
Deze foto dateert van januari 1926. Na de verbouwing in 1929 werd er “R.K. Verenigingsgebouw” ingemetseld (zie insert).
Gemeentehuis, onderwijzerswoning en school in Balgoy ca. 1910.
Op bovenstaande foto is links in het hekwerk het toegangspoortje naar het gemeentehuis, waarvan de ingang zich onder de vlaggenstok bevond. De secretarie had een beneden- en een bovenverdieping. Via de andere deur kwam men in de ambtswoning van het hoofd der school. In het rechter deel van het gebouw was de school gehuisvest met twee achter elkaar gelegen klaslokalen. Toen nog een openbare school. Op de foto verder vlnr: bovenmeester Theodorus Verhoeven, Aleida Verhoeven-Pallada met jongste dochter Riek, op de bank hun kinderen The, Jan en Ida en op het hek Wim. Theodorus Verhoeven werd onderwijzer en hoofd van de school in 1891 (hij was toen 24 jaar oud).
In de raadsvergadering van de gemeente Balgoy op 29 augustus 1913 werden een aantal besluiten genomen met betrekking tot nieuwbouw van de school. De grond voor de nieuwe school, die een stuk verderop in de Hoeve lag, zou worden gekocht van de heer Mathijs van der Aa voor de som van 2000 gulden. Dit is te lezen in het verslag van de vergadering dat op 2 september in de Gelderlander verscheen, samen met nog andere besluiten over verbouwing van het gemeentehuis en een veldwachterswoning en verder staat geschreven dat het besluit om een nieuwe school te bouwen werd genomen in een besloten vergadering.
Bericht uit de Gelderlander van dinsdag 2 september 1913
In 1918 (dj 1919) kreeg de “oude” school een andere bestemming. In het kadaster van de gemeente Balgoy is vastgelegd dat in dienstjaar 1917 Mathijs van der Aa uit Keenth (Balgoy) bouwland verkoopt aan de gemeente Balgoy (overgebracht naar artikel 14 volgnummer 73 en 74 van de gemeente Balgoy). In dienstjaar 1920 wordt begonnen met de bouw (Stichting enz.) van de school in de Hoeve.
Deel leggerartikel 14 volgnummer 11-58 (volgnummer 44 en 45). De school krijgt een andere bestemming in dienstjaar 1919! Deel leggerartikel 14 volgnummer 59-75 (volgnummer 73 en 74)Leggerartikel 14 volgnummer 76-79.
Waarom werd er een nieuwe school gebouwd, waarom zover buiten het dorp en waarom duurde het tot 1919 voordat begonnen werd met de bouw? Het feit dat de besluitvorming plaats vond in een besloten raadsvergadering is opvallend en daarmee lijkt het in eerste instantie lastig zoeken naar meer informatie. Maar de “schoolkwestie” wordt regionaal en zelfs landelijk nieuws. Het Algemeen Handelsblad van 10 september legt uit wat er zich afspeelde tijdens de raadsvergadering waarin het besluit genomen werd om een nieuwe openbare lagere school te bouwen. De bestaande openbare lagere school met onderwijzerswoning in het dorpscentrum werd afgekeurd (zie ingezonden brief) en moest worden vergroot en aangepast. Eventueel kon zelfs op dezelfde plaats een nieuwe school worden gebouwd. In de besloten vergadering werd deze optie blijkbaar verworpen en werd er gekozen voor een nieuwe locatie, buiten het dorp. Reden voor deze keuze zou kunnen zijn om het voor de Keentse leerlingen gemakkelijker te maken, maar de schrijver van de ingezonden brief geeft een andere verklaring. Hij suggereert dat de burgemeester uit rancune handelde, na verlies bij gemeenteraadsverkiezingen. Het duurde nog tot 1919 voordat het betreffende perceel bouwrijp was. In 1924 toen Balgoy opging in de gemeente Overasselt, zal ook de school gemeente Overasselt geworden zijn.
Bericht uit het Algemeen Handelsblad van 10 september 1913: lokaal bestuur haalt landelijke pers.
Ingezonden brief in het Nieuws van den Dag van 14 juli 1914
Lagere school aan de Hoeve
In 1927 werd de openbare school een bijzondere (Rooms Katholieke) school (REGISTRUM MEMORIAL parochie Balgoy) en werd het Rooms Katholieke Kerkbestuur van de H. Johannes de Doper parochie eigenaar. In het dienstjaar 1935 is dit ook kadastraal vastgelegd.
Leggerartikel 1223 kadaster Balgoy
Op 16-2-1932 werd Theodorus Verhoeven 65 jaar en ging hij met pensioen. Zijn zoon Jan Verhoeven werd het nieuwe hoofd van de school.
Interieur van een klas uit de school aan de Hoeve. Op de foto vlnr.: Dientje (?) Josten, Sis Kocken, onderwijzer Jan Verhoeven, ?, Tonia Kocken, Gon Stevens, Betsie van Eldonk, Hanneke de Valk, Klazien (?) Holleman, ? Dinnissen en Pipie Dinnissen.Schoolfoto 2e klas bij de oude school aan de Hoeveweg – juli 1958 – juffrouw Riet Gerrits – Bernard van Haren, Geert Berben, Theo Hoefnagel, Martien Willems, Jannie vd Boogaard, Tonnie vd Hulsbeek, Gerard Hoefnagel, Nol Rossen, Mientje Megens, Marja vd Boogaard, Jacomien vd Boogaard, Harrie van Aar, Nieco Oliemeulen. Staande tegen de muur: juffrouw Gerrits, Peter Berben, Janny van Aar, Elly vd Berg, Annie van Haren, Jan de Valk, Koos Driessen, Tonny van Haren, Peter de Valk, Nelly Hammen.
In 1964 werd de school gesloten (de gemeente Overasselt werd weer eigenaar) en in 1966 gesloopt. Het perceel werd in 1970 verkocht aan Andreas Reinierus van Kempen, Hoeveweg 40 te Balgoy. Op 3 maart 1964 werd de nieuwe school aan de Boomsestraat in gebruik genomen en werd Chris Bouchoms het nieuwe hoofd van de school.
De nieuwe R.K. Roncalli basisschool aan de Boomsestraat in 1964
Overzicht belangrijke jaartallen:
1865 Aanbesteding en eerste steenlegging nieuwe school Molenweg en verkoop oude school Houtsestraat.
1913 Besluit in gemeenteraad Balgoy om een nieuwe school te bouwen in de Hoeve (verslag gemeenteraadsvergadering Balgoy in Algemeen Handelsblad en de Tijd.
1914 Ingezonden brief in “Het Nieuws van de Dag” die verklaard waarom de school in de Hoeve wordt gebouwd.
1919 Bouw school gereed (Kadastrale hulpkaart en veldwerk dienstjaar 1920, art. 773-775).
1927 Nieuwe school in de Hoeve niet langer openbare school, maar bijzondere (Rooms Katholieke) school ((REGISTRUM MEMORIAL parochie Balgoy, in: 75 jaar Kerkkroniek Balgoy (Wim Verhoeven, 1989)).
1934 Openbare school wordt Bijzondere Roomsch Katholieke school (Kadastrale legger dienstjaar 1935, art. 1223).
1964 De school aan de Hoeveweg sluit en de R.K. Basisschool Roncalli aan de Boomsestraat wordt in gebruik genomen.
Met Pasen ben je vrij en heb je weer eens wat tijd om na te denken en te schrijven. Automatisch denk je met Pasen aan voorjaar, nieuw leven, een nieuwe lente en aan veranderingen. Het is goed dat er veranderingen zijn, dat er steeds nieuw leven komt. Het is ook een gegeven dat eigenlijk heel simpel is. De tijd gaat door en veranderingen zijn onomkeerbaar en onontkoombaar.
Het gebied van Balgoy en Keent, samen met de Loonse Waard is al eeuwenlang onderhevig aan veranderingen. De natuurlijke loop van de Maas is hierbij van grote invloed geweest. Ook veranderingen door de mens aangebracht hebben invloed gehad, zoals te zien in de KLM luchtfoto hierboven. Eind 1938 werd ten gevolge van de maaskanalisatie de scheiding van Balgoy en Keent een feit. Op enkele meters na ter hoogte van de Hoogveldsestraat was het stuk nieuwe Maas klaar en werd een van de grootste veranderingen voor de dorpen Balgoy en Keent een feit. Natuurlijk, sowieso verandert een gebied in de loop van de tijd. Dat geldt overal en is van alle tijden. Terugdraaien is niet mogelijk en dat moeten we ook niet willen. Het zijn de veranderingen, die mede de ziel van een dorp of plek bepalen. In het geval van Balgoy en Keent heeft de Maas daarbij een grote rol gespeeld.
Nieuwbouw ‘t Veldje in Balgoy 2002 (Bron: Werner Peters)
Maar ook huizenbouw is een bron van continue verandering door de jaren heen, ook in Balgoy. Het dorpscentrum van Balgoy is een aantal keren aangepast in de loop der eeuwen. Waar het “dorpsleven” ooit was geconcentreerd nabij het kasteel, schoof de huizenconcentratie langzaam op naar de oude kerk en later weer richting verenigingsgebouw en nieuwe kerk. In de jaren ‘70 van de vorige eeuw vond de eerste wat grootschaligere uitbreiding plaats door een nieuwe wijk aan het dorp toe te voegen, namelijk de S. Toonen Dekkerstraat met zo’n twintig woningen. In 1980 werd de wijk Veldsehoek met dertien woningen toegevoegd en in de jaren ‘90 werd Den Bogerd met negenentwintig woningen gebouwd. Daarna vond er nog een uitbreiding plaats in de eerste jaren van deze eeuw, namelijk het Veldje met zestien woningen. (Bron: Dorpsontwikkelingsplan Balgoy (DOP) september 2011). De laatste uitbreiding met negen woningen dateert van ca. 2018. De Maasakkers, een woningbouwproject dat tot stand kwam na een experiment met burgerparticipatie. In 2018 waren acht van de negen kavels verkocht, waren al twee woningen gerealiseerd en stonden twee woningen in de steigers (De Gelderlander, 4 januari 2018).
De Gelderlander 4 januari 2018
Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ronald Plasterk, bezocht Wijchen en Balgoy op 2 december 2013 onder meer om kennis te nemen van het door bewoners van Balgoy zelfgemaakte plan voor woningbouw in het dorp. “Een mooi voorbeeld van een burgerinitiatief”, aldus de minister.
Op dit moment wordt er nog op verschillende plekken in het dorp gebouwd/verbouwd. In de Torenstraat maakt de boerderij van de familie Jans plaats voor zes nieuwe woningen. Natuurlijk aan een kant jammer, maar het schept weer nieuwe mogelijkheden voor het dorp en zijn inwoners. Het leven gaat door.
Ook Keent verandert continue. Waar in de tijd van de gemeente Balgoy en Keent, in het begin van de vorige eeuw, het dorp Keent nog groter was dan het dorp Balgoy, is Keent nu met de resterende boerderijen en woningen, de kleinste kern van de gemeente Oss met nog maar 72 inwoners. De Oude Maasarm rond het eiland is over een lengte van vier kilometer weer uitgegraven. Hiermee heeft de Maas na tachtig jaar haar oorspronkelijke loop teruggekregen. Bovendien is in Keent een robuust natuurgebied ontstaan, waar riviergebonden processen en begrazing sturend zijn. Het gebied is tegenwoordig in beheer bij het Brabants Landschap.
Keent met op de achtergrond de kerk van Balgoy.
Als we veranderingen blijven zien als de ziel van een dorp of streek, hoeven we ons daarover ook geen zorgen te maken en dan zullen Balgoy en Keent samen een unieke, herkenbare plek blijven vormen en Balgoy zal ook altijd zijn eigen dorpse karakter behouden. Samen met voorzieningen, zoals school, dorpshuis en verenigingen, die het hart (en de longen; vitale organen dus) zijn van een dorp of plek, wordt leefbaarheid en sociale cohesie vorm gegeven. Zo blijft een dorp levend en blijven de bewoners herkenbaar als unieke Balgoyse (en Keentse) mensen. Zalig Pasen.
Een nieuwe website over mijn geschiedenis en over Balgoy
Afgelopen week ben ik bezig geweest met het maken en inrichten van een website: www.pietvanerp.nl. Deze website heb ik opgezet om te laten zien wat ik gedaan heb en waar ik mee bezig ben. Voor mij is dat o.a. mijn geschiedenis, het dorp Balgoy (mijn dorp) en de mensen die er wonen. Er zijn weliswaar ook andere websites over Balgoy en zijn geschiedenis en we zijn allemaal druk met sociale media, maar ik denk toch dat deze website toegevoegde waarde heeft. De website verzamelt de informatie waarbij ik betrokken ben of was en geeft ook verwijzingen naar andere interessante websites en social media-kanalen. Het is een verzameling geworden van (digitale) boeken, filmpjes en publicaties, aangevuld met de verhalen van mijn weblog “Piet’s Blog: balgoyse mins” en informatie over mijn stamboom-genealogie (familie van Erp) en die van mijn echtgenote Ans (familie Jans).
Op de website zijn het boek “Boeren, burgers en buitenlui – verhalen over Balgoy en de Balgoyse minse” en de vervolgen erop in de vorm van eBooks (FlipBooks) te lezen. Ook eerdere in Balgoy verschenen boeken van Ries van Haren en Wim Verhoeven, die niet meer als papieren uitgave te koop zijn, kunnen als eBook gelezen worden. Uniek is dat het Thijnsboek van de Vrijheerlijckheyt Balgoy en Keent uit 1707 ook gedigitaliseerd is en op deze manier kan worden ingezien.
Verwijzingen naar verhalen verschenen op websites, die vertellen over de geschiedenis van Balgoy, zoals bijvoorbeeld het kasteel, de overstroming van de Maas in 1926 en de maaskanalisatie zijn ook te vinden op de website en een link naar de weblog “Piet’s Blog: balgoyse mins” met heel veel verhalen over de geschiedenis van Balgoy en de mensen die er woonden.
Verder zijn er de links te vinden naar een aantal bewegende beelden die een mooi beeld geven van het Balgoy en de Balgoyse mensen van vroeger of die herinneren aan gebeurtenissen die mij dierbaar zijn.
Toen ik heel lang geleden begon met mijn baan als onderzoeker op de afdeling huidziekten van het Radboudumc, zei de postdoc voor wie ik toentertijd werkte, Henk Roelfzema, tegen mij: “Piet, als je de resultaten van je onderzoek niet publiceert, dan blijft het enkel maar hobby. Alleen als anderen je werk kunnen lezen en beoordelen wordt het wetenschap. Het resultaat is driehonderd wetenschappelijke publicaties over de morfologie en functie van de huid.
Met die exacte en wetenschappelijke achtergrond in mijn achterhoofd ben ik ook begonnen aan mijn interesse in de geschiedenis van mijn familie en later ook die van Balgoy en de Balgoyse mensen. Iedereen doet het op zijn eigen manier natuurlijk, maar ik hecht aan een feitelijk relaas, goed onderbouwd met originele documenten, aktes, kadasterkaarten en foto’s, historisch en genealogisch verantwoord dus en dan moet je datgene wat je gevonden hebt vanzelfsprekend ook publiceren. Waar dat vroeger in de vorm van publicaties op papier gebeurde of analoge filmbeelden, zijn er op dit moment ook veel digitale mogelijkheden. Niet alleen eBooks, maar ook publicaties op websites en in de vorm van blogs zijn waardevolle bronnen van de geschiedenis van een plek of persoon. Zelfs sociale media als YouTube, Facebook, Twitter em Instagram leveren een bijdrage. Zo ontstaat een brede verzameling aan informatie op heel veel plekken.
Daarom een website over mijn geschiedenis, de geschiedenis van het dorp Balgoy (en Keent) en de mensen die er wonen en gewoond hebben. Ik heb geprobeerd een unieke verzameling (digitale) boeken, filmpjes en publicaties samen te brengen op één plek, zodat ze gemakkelijk terug te vinden zijn. Samen met andere bronnen, zoals de weblog, de stamboom en de links, hoop ik dat de informatie bijdraagt aan het interesseren van mensen voor de kennis van hun eigen omgeving en de mensen die er geleefd hebben. Kijk, lees, luister en leer ervan!
Piet's Blog: Balgoyse mins 